Gorinchem - 27 sept 2025

Startlocatie

Wijkgebouw De Heul
Nieuwe Hoven 141
4205 BC Gorinchem

Afstanden: 5, 10, 15 en 25 km

 

Route: Auke Jansma

Korting op inschrijfgeld: Voor de pont(en) wordt voor individuele wandelaars korting gegeven.

Honden: op de 25 km route niet toegestaan

Veiligheid en dieren: In de natuurgebieden lopen runderen en paarden rond, houdt voor uw veiligheid 25 meter afstand

 

Openbaar Vervoer

Trein: Gorinchem (uitgang noordzijde)
Pijlen RS80 naar startlocatie (750 m)

Auto

A15 - Afrit 27 - Gorinchem
N216 ri Gorinchem
Borden RS80

Parkeren

Bij van Rappardhal (500 m) of in de wijk
Let op: Parkeren bij het winkelcentrum is afgeschermd met max 2 uur parkeren.

Fotoimpressie 25 km

Foto's Gorinchem

Henk van der Sanden

 

Natuurbeheerders

Mede dankzij Brabants Landschap en Staatsbosbeheer kunnen we deze wandeltocht organiseren.

Gorinchem - Woudrichem - Beleef de Vestingdriehoek

Deze route wordt een bijzondere. Voor het eerst starten wij vanuit Gorinchem, dat onderdeel is van de vestingdriehoek. Laat je meevoeren over het water en door de historie van het strategische waterwapen in de Hollandse Waterlinie.

Oude Hollandse Waterlinie

Gorinchem en Woudrichem twee vestingsteden en onderdeel van de Oude Hollandse Waterlinie. Deze waterlinie was tussen 1672 en 1815 een militaire verdedigingslinie in de provincie Holland. De verdedigingslinie combineerde versterkte steden (vestingen) en onder water gezette polders (door innundatie) en vormde een barrière langs de provinciale oost- en zuidgrens.

De Oude Hollandse Waterlinie is succesvol ingezet tijdens de Hollandse Oorlog in 1672 - 1673 en tijdens de Eerste Coalitieoorlog in 1792 - 1797. In 1815 wordt de Oude Hollandse Waterlinie vervangen door de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Nu werd ook de stad Utrecht beschermd. De Waterlinie is daarna in gebruik geweest van 1870 tot 1945.

Beleef Gorinchem

Gorinchem is ontstaan doordat vissers en boeren rond het jaar 1000 een nederzetting stichtten op wat hoger gelegen land nabij een monding van de Linge in de Merwede. Goringa wordt voor het eerst genoemd in een document uit 1224, waarin Floris IV ze tolvrijdom gaf in het gehele graafschap, Holland bevestigd.

Vestingstad

In 1273 kocht Jan II van Arkel de havenplaats Gorinchem van graaf Bentheim. Nog voor 1290 bouwde familie van Arkel er een eigen kasteel. Halverwege de 14^de eeuw werden de wallen versterkt met stenen muren en 7 poorten en 23 torens, waardoor een echte stadswal ontstond. Otto van Arkel verleende Gorinchem op 11 november 1382 stadsrechten.

Bij een grote stadsbrand gingen in 1388 vijftienhonderd huizen, bijna de hele stad, in vlammen op. Gorinchem werd in 1417 definitief door de graven van Holland ingelijfd. Het kasteel van de van Arkels werd afgebroken.

De route gaat over de vestingwal van Gorinchem en duikt daarna het historische Gorinchem in. We gaan langs een deel van de highlights van Gorinchem. De wandeling gaat langs de Grote Kerk (Sint Janstoren - 1263), het Gorcums Museum (1860), het Gasthuispoortje (1572), een monumentaal pand met de naam "Dit is Bethlehem" (1566) en het Brugwachtershuis met een steen uit 1640.

Vervolgens verlaten we de vesting en gaan naar de pont om naar Woudrichem over te varen. Dit is genieten, je zit 15 min op de boot en komt aan in Woudrichem.

Beleef Woudrichem

Woudrichem is een oude vestingstad aan de Merwede en ligt in Noord Brabant in het Land van Heusden en Altena. Het is ontstaan in de negende eeuw. Op een oeverwal waar zich nu de Hoogstraat en de Molenstraat bevinden ontstond een marktplaats. Rond het jaar 1000 verscheen merendeels ten noorden van de Alm, een aantal nederzettingen die op Woudrichem waren gericht. De Maas stroomde aanvankelijk niet langs Woudrichem, maar door de bedding van de huidige Bergse Maas.

Woudrichem lag strategisch aan de samenvloeiing van Maas en Waal in de invloedssfeer van zowel het Hertogdom Brabant, Gelre en het Graafschap Holland. In 1322 werd het Land van Altena bij het Graafschap Holland gevoegd.

In de veertiende eeuw was de stad zo uitgeroeid, dat de Heer van Altena, Willem VII van Horne, in 1356 stadsrechten verleende aan Woudrichem. De Graaf van Holland verplaatste in het zelfde jaar de grafelijke riviertol naar Woudrichem.

Woudrichem is ook regelmatig belegerd en onderdeel van de Oude en later de Nieuwe Hollandse Waterlinie.

Historisch Woudrichem

Ook al is Woudrichem niet groot, er is veel te zien. We wandelen langs de Gevangenpoort (1573), het standbeeld van Jacoba van Beieren, historische kanonnen, het (oude) stadhuis (16^e eeuw), Stellingmolen Nooit Gedagt en de Martinuskerk, een middeleeuwse kruiskerk (7^e).

Daarna maken we een lus door de omgeving en komen aan bij de horecarust van voetbalclub GRC 14. Uitgerust gaan we verder en komen aan bij Fort bij Giessen. Na Giessen gaan we weer verder en lopen over de Wilhelminasluis uit 1886. Daarna krijgen we een prachtig stukje natuur waar Batterij onder Brakel te vinden is. We lopen door de natuurgebieden Boezem van Brakel en komen daarna terecht in het Munnikenland, dat onder invloed van eb en vloed staat.

Munnikenland

Het uiterste puntje van de Bommelerwaard is omsloten door de Waal en de Afgedamde Maas. Waar de rivieren bij elkaar komen staat Slot Loevestein, dat tenmidden van de natuur staat. Er lopen grote grazers rond als Konigspaarden en rode runderen. Houdt voor uw veiligheid 25 m afstand. Daarna komen we aan bij Slot Loevestein.

Slot Loevestein

Loevestein is een kasteel en fort, dat valt onder de gemeente Zaltbommel. Het is opengesteld als museum. Ridder Dirc Loef van Horne gaf rond 1361 opdracht tot het bouwen van het kasteel. Hij gebruikte het als woonhuis, van waaruit hij rooftochten kon houden en illegale tol kon heffen.

Daarna kwam het in handen van de Heer van Holland en werd het gebruikt als verdedigingswerk tegen andere feodale heren. In het begin van de Tachtigjarige Oorlog, toen het kasteel was bezet door Spanjaarden, werd het in opdracht van Willem van Oranje ingenomen door geuzenleider Herman de Ruyter.

Het staat nu bekend als gevangenis van Hugo de Groot, die ontsnapte met behulp van een boekenkist. Het werd onderdeel van de Oude en later de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Onze horecarust bevindt zich net buiten het hek van Slot Loevestein. Heeft u een museumjaarkaart, dan kun je even naar binnen. Ga vooral naderhand eens terug voor een rondleiding, dat is zeker de moeite waard.

Daarna gaan we met het voetveer over de afgedamde Maas naar Woudrichem. Erg leuk. We wandelen langs de vestingmuur van Woudrichem. Ook hier staan een paar oude kanonnen opgesteld. We gaan langs de gevangenpoort naar de pont om de rondleiding door Gorinchem te vervolgen.

We lopen de vestingstad weer in en gaan over het sluisje en wandelen langs de Dalempoort (1597), de enige nog overgebleven stadspoort. We lopen over het bolwerk vlak langs Korenmolen De Hoop (1764). We duiken Gorinchem weer in en gaan langs de Watertoren (1886). We lopen rond korenmolen Molen Nooit Volmaakt (1718). Nog even langs de beer (gemestelde dam) met de twee monniken en het Indiïemonument.

25 km wandelaars krijgen de volledige route

15 km wandelaars krijgen de rondleiding door Gorinchem en Woudrichem, maken een lusje rond Woudrichem en gaan met de pont

10 km wandelaars krijgen de verkorte rondleiding door Gorinchem en Woudrichem en gaan met de pont

5 km wandelaars krijgen de rondleiding door Gorinchem

Wandeltocht